رخدادهای زمین شناسی و انواع عقیق
به طور کلی، وقوع سنگ عقیق قرمز یمن در سراسر جهان در تمام قاره ها پراکنده شده است و عقیق ها قبلاً در اوایل تاریخ زمین تشکیل شده اند. قدیمیترین رخداد شناخته شده، عقیق واراوونا در استرالیای غربی، در توفهای ریولیتی دگرگون شده قدیمی 3.48 Ga یافت شد.
عقیق های بیش از یک میلیارد ساله نیز از بازالت های منطقه دریاچه سوپریور در ایالات متحده آمریکا و کانادا شناخته شده اند.
آنالیزهای شیمیایی و کانیشناسی سنگهای میزبان نشان میدهد که بیشتر رخدادهای عقیق جهانی مربوط به سنگهای آتشفشانی فقیر SiO2 ( آندزیتها، بازالتها) و SiO2 غنی ( ریولیتها، ریوداسیتها) است ( شکل 1 ).
مواد معدنی 10 01037 g001 550شکل 1. نمودار Streckeisen که میدان ( قرمز ) سنگ های آتشفشانی حامل عقیق را نشان می دهد.
در آتشفشانهای اسیدی، عقیقها از پر شدن سیلیس در حفرههای سنگدانههای کروی شکل میگیرند که به آن لیتوفیزا (thundreggs) میگویند، در حالی که تشکیل عقیق در سنگهای آتشفشانی بازی در حفرههای تاولی سابق اتفاق میافتد ( شکل 2 a-d).
وقوع عقیق های آتشفشانی به ویژه در نتیجه فرآیندهای دگرسانی سنگ های میزبان آتشفشانی است. بنابراین، آنها ترجیحاً در قسمتهای حاشیه اجسام آتشفشانی و لایههای ignimbrite، که در آب و سایر مواد فرار غنی شدهاند، تشکیل میشوند.
مواد معدنی 10 01037 g002 550.
مجموعه ای که انواع مختلف عقیق اصلی را نشان می دهد. ( الف ) lithophysa (thunderegg) در بافت جریان سنگ میزبان ریولیتی از Nesselhof، تورینگن (آلمان). ( ب ) رعد و برق بزرگ با عقیق از ایگنیمبریت ریولیتی سنت اگیدین (زاکسونی، آلمان).
سنگ میزبان آندزیتی با هر دو وزیکول خالی و پر از عقیق در Rancho Coyamito (چیهواهوا، مکزیک).
عقیق نواری ریز از سنگ میزبان تراکی آندزیتی ژوانهوا (استان هبی، چین)؛ ( ه ) عقیق رگه گرمابی در سنگهای میزبان دگرگونی (گنیس) از Röthenbach (زاکسونی، آلمان). ( فکوارتز دانهای ریز کریستالی رسوبی از درز رسی در سنگهای میزبان کربنات از Dulcote (Mendip، UK).
سنگریزه عقیق آواری از رسوبات رودخانه رودخانه یانگ تسه در نزدیکی نانجینگ (استان جیانگ سو، چین)؛ نوار مقیاس 5 سانتی متر است.